Mühasibat
Mühasibat uçotu — idarətmənin maliyyə hərəkətlərini qeyd edən, sinifləndirən, xüsusiləşdirən və hesabata çevirən bir elm.
Cib kitabları
Pocket Books Simon & Schuster- in əsasən kağız üzlü kitablar nəşr edən bölməsidir .
== Tarix ==
Pocket Books 1939-cu ilin əvvəlində ABŞ-da ilk kütləvi bazarda cib ölçülü kağız kitablar istehsal etdi və nəşriyyat sənayesində inqilab etdi. Alman Albatros Kitabları 1931-ci ildə Kurt Enochun rəhbərliyi altında rəngli kodlu kağız üzlü nəşrlər xətti ideyasına öncülük etmişdi və İngiltərədəki Penguin Books bu ideyanı 1935-ci ildə təkmilləşdirdi və növbəti ildə bir milyon kitab çap olundu.
Pocket Books , Robert de Graff ilə birlikdə Simon & Schuster-in tərəfdaşları olan Richard L. Simon , M. Linkoln ("Maks") Şuster və Leon Shimkin tərəfindən təsis edilmişdir .
Penguin-in uğuru, onu Amerika bazarına çıxarmaq üçün Simon & Schuster nəşriyyatları ilə əməkdaşlıq edən sahibkar Robert de Graffı ilhamlandırdı. Qiyməti 25 sent olan və kenquru Gertrudanın (rəssamın qayınanası Frank Libermanın adını daşıyır) loqosunu əks etdirən Pocket Books-un yüngül ədəbiyyatın, məşhur qeyri-bədii ədəbiyyatın və sirrlərin təkrar nəşrləri ilə bağlı redaksiya siyasəti ilə əlaqələndirilmişdir. ənənəvi paylama kanallarından kənarda kitab satmaq strategiyası. Kiçik format ölçüsü, 4,25" x 6,5" (10,8 sm x 16,5 sm) və kitabların tikişlə deyil, yapışqanlı olması xərcləri azaltan yeniliklər idi.
Hər biri təxminən 10.000 nüsxə tirajla 1939-cu ilin may ayında nəşr olunan ilk on nömrəli Cib Kitabı adları:
Ceyms Hilton tərəfindən "İtirilmiş Üfüq"
Oyan və yaşa Dorothea Brande
Uilyam Şekspirin beş böyük faciəsi
Topper Thorne Smith tərəfindən
Agatha Christie tərəfindən Roger Ackroydun qətli
Dorothy Parker tərəfindən kifayət qədər ip
Emili Bronte tərəfindən Uğultulu Yüksəkliklər
Samuel Butler tərəfindən Bütün Bədənin Yolu
Thornton Wilder tərəfindən San Luis Rey körpüsü
Feliks Salten tərəfindən Bambi
Bu siyahıya yeddi roman daxildir, ən sonuncusu altı ildir ( İtirilmiş üfüqlər , 1933), iki klassik (Şekspir və Uyuyan yüksəkliklər , hər ikisi müəllif hüququndan məhrumdur), bir sirr romanı, bir şeir kitabı ( Yetər İp ) və bir özünü. - yardım kitabı.
Amortizasiya (mühasibat)
Aktivlərin faydalı xidmət müddəti ərzində amortizasiya dəyərinin müntəzəm surətdə azalması deməkdir.
== Amortizasiya ayırmaları ==
Mühasibat uçotunda mənəvi və fiziki aşınma nəticəsində əsas vəsaitlərin dəyərinin müəyyən hissəsinin istehsal olunan əmtəənin (işin, xidmətin)dəyərinə keçirilməsi. Bəzən bu ayırmaların norması lazım olduğundan artıq götürülür və sürətli amortizasiya baş verir.
== Amortizasiya edilən əmlak ==
Faydalı istifadə müddəti bir ildən, dəyəri isə qanunvericiliklə müəyyən olunan həddən artıq olan əmlak.
== Amortizasiya qrupları ==
Amortizasiya edilən əmlakın istismar müddətlərinə görə bölünən qrupları.
== Amortizasiya olunan əmlakın ilkin dəyəri ==
Büdcədən əvəzləşdirilən vergilər, habelə qanunvericiliyə uyğun olaraq, gəlirdən çıxıla bilən xərclər istisna olmaqla
əsas vəsaitlərin alınması, gətirilməsi, istehsalı, tikilməsi, quraşdırılması və qurulması üçün çəkilən xərclərin məcmusu.
== Mənbə ==
" Vergi ensiklopediyası", Bakı 2013, Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyi.
Mühasibat uçotu
Mühasibat uçotu — müəssisələr və korporasiyalar kimi iqtisadi qurumlar haqqında maliyyə və qeyri-maliyyə məlumatlarının ölçülməsi, işlənməsi və ötürülməsi.
"Mühasib" sözü ərəb sözü olub hesabat aparan,hazırlayan şəxs mənasını verir.
Bu gün mühasibat uçotu müəssisənin elə bir sahəsidir ki, bu sahədən müəssisə gəlir də əldə edə bilər, zərər də.
İdarə heyətinin vaxtında və düzgün idarəetmə uçotunun məlumatları ilə təmin etməsindən, onların müəssisənin fəaliyyəti ilə bağlı effektiv qərarların qəbul edilməsi asılıdır.
Maliyyə hesabatlarında təqdim olunan müəssisənin maliyyə vəziyyətindən investorların, kreditorların, müştərilərin qərarları asılıdır.
Beləliklə, idarəetmə, maliyyə və vergi uçotu sistemlərinin effektiv qurulması son dərəcə vacibdir.
Mühasibat uçotuna biznesin və iqtisadiyyatın dili deyirlər. Bu dil ilə müəssisələrin hazırkı vəziyyətini, onların gələcəyi haqqında proqnozları öyrənmək olar.
Mühasibat uçotu məlumatları ilə maraqlanan tərəflər mühasibat uçotu məlumatlarının istifadəçiləri adlanır.Mühasibat uçotu məlumatlarının istifadəçiləri 2 qrupa bölünür:
daxili istifadəçilər (insiders);
kənar istifadəçilər (outsiders).
Müəssisə daxilində biznes qərarlarını qəbul etmə səlahiyyətinə malik olan rəhbər,menecer,yaxud sadə işçilər ola bilər.
Mühasibat mənfəəti
Mühasibat mənfəəti (ing. accounting profit) — sahibkarlıq fəaliyyətindən əldə edilən məcmu mənfəət bu cür fəaliyyətlərin aparılmasına, o cümlədən itirilmiş mənfəətə görə sənədləşdirilməmiş xərclər nəzərə alınmadan hesabat dövrü üçün qüvvədə olan qanunla qəbul edilmiş qaydalara uyğun olaraq mühasibat uçotu ilə hesablanır; təşkilatın bütün gəlir mənbələrindən əldə etdiyi ümumi ümumi mənfəət, istehsal olunan mal və ya xidmətlərin istehsalı, əldə edilməsi və ya bölüşdürülməsi xərcləri, qısamüddətli kreditlər üzrə ödənilən faizlər və resurs haqları çıxılmaqla.
K.R.Makkonnell və S.L.Brüya görə, mühasibat mənfəəti ümumi gəlirdən mühasibat xərclərini (açıq-aşkar xərclər) çıxarmaqla bərabərdir:
Mühasibat mənfəəti = Gəlir — Mühasibat xərcləri.
Əziz Əliyevin kitabları
Əziz Əliyevin kitabları — O, kitabları sevirdi, xiridarı idi. Hər yerdə həmdəmi kitablar idi, özü də onu maraqlandıran bütün problemlərin cavabını və həllini onlardan tapırdı.
Klinik analizlər: Həkimlər va talabalar üçün Əziz Əliyev; red. M.Ə.Əfəndiyev.- Bakı: Azərnəşr, 1933.- 107, s. Kitabın içindəkilər: Müqəddimə. Qan: Ümumi məlumat; Qan almaq texnikası; Hemoqlabin miqdarının tayini; Rəng göstə ricisinin təyini; Qanın formalı elementlərinin sayılması; Təzə qan preparatının hazırlanması və müayinəsi; Quru, boyanmış qan preparatlarının hazırlanması və müayinəsi; Qalın damcının hazır lanma və boyanması; Qan lövhəçiklərinin trombositlərin sayılması; Retiqulositlərin sayılması; Eritrositlərin normal və patoloji morfolojisi; Ağ qan kürəciklərinin normal və patoloji morfolojisi; Plazmotik hüceyrələr — Türkin qıcıqlanma hüceyrələri; Leykosi tar formula; Malariya plazmodiyalarının qanda aranılması.- Bəl gam: Ümumi məlumat; Bəlğəmin maqrosqopik müayinəsi; Si diyin kimyəvi müayinəsi; Sidiyin mikroskopik müayinəsi.- Nəcis: Ümumi məlumat; Nəcisin maqrosqopik tədqiqi; Nəcisin mikros kopik müayinəsi.
Klinik analizlər: Həkimlər və tələbələr üçün Əziz Əliyev; red. M.Ə.Əfəndiyev.- Bakı: Azərnəşr, 1934.- 107 s. Kitabın içindəkilər: Müqəddimə. Qan: Ümumi məlumat; Qan almaq texnikası; Hemoqlabin miqdarının toyini; Rong göstə ricisinin toyini; Qanın formalı elementlərinin sayılması; Təzə qan preparatının hazırlanması və müayinəsi; Quru, boyanmış qan pre paratlarının hazırlanması və müayinəsi; Qalın damcının hazırlan ma və boyanması; Qan lövhaçiklərinin trombositlərin sayılması; Retiqulositlərin sayılması; Eritrositlərin normal va patoloji mor folojisi: Ağ qan kürəciklərinin normal va patoloji morfolojisi, Plazmotik hüceyrələr — Türkin qıcıqlanma hüceyralari; Leyko sitar formula; Malariya plazmodiyalarının qanda aranılması.
Mühasibat uçotunun autsorsinqi
Mühasibat uçotunun autsorsinqi — biznes prosesinin autsorsinqin xüsusi halı və müəssisə üçün mühasibat uçotunun dəstəklənməsi yollarından biri. Müəssisədə təşkilat, mühasibat uçotu və hesabatla bağlı funksiyaların şirkətdən kənarda ötürülməsini, icra üçün autsorserə verilməsini nəzərdə tutur. Xarici podratçılar tərəfindən göstərilən mühasibat uçotu xidmətlərindən fərqli olaraq, mühasibat autsorsinqi, təşkilati və hüquqi cəhətdən müstəqil qalaraq, xarici şirkətin ayrılmaz funksional vahid kimi müştəri şirkətin iş proseslərinə daxil edildiyi qarşılıqlı əlaqə formasıdır.
Mühasibat xidmətlərinin autsorsinqinin ən sadə tərifi təşkilatın mühasibat uçotunun üçüncü tərəf mütəxəssislərinə təhvil verilməsidir. Outsourcing İnstitutunun (ABŞ) ekspertlərinin fikrincə, autsorsinq qeyri-adi dinamik inkişaf edən biznes optimallaşdırma növü kimi maliyyə və mühasibat uçotu sahəsində biznes proseslərinin autsorsinqində ən böyük artımı göstərir. 1997-ci ildə Amerika İdarəetmə Assosiasiyası tərəfindən 600 firma üzərində aparılan araşdırma göstərdi ki, artıq o vaxta qədər sorğuda iştirak edən firmaların 1/5-i maliyyə və mühasibat əməliyyatlarının ən azı bəzilərini, firmaların isə 4/5-i - bir hissəsini autsorsinq etmişdir, inzibati funksiyalardan ibarətdir.
Daha tez-tez epizodik olan mühasibat xidmətlərindən fərqli olaraq, mühasibat autsorsinqi şirkət daxilində biznes proseslərinin əsaslı şəkildə yenidən qurulmasını tələb edən uzunmüddətli strategiyadır. Müxtəlif şirkətlərin ekspertləri biznes proseslərinin bu şəkildə yenidən qurulmasının nə qədər ciddi ola biləcəyi ilə bağlı fikir ayrılığına malikdirlər. Bununla belə, onların əksəriyyəti razılaşır ki, qarşılıqlı əlaqə və iş axını proseslərinin fərdiləşdirilməsi müəssisədə autsorsinqin uğurunun vacib komponentidir. Mühasibat autsorsinqi xidmət kimi təsnif edilməməlidir.
Şiə məzhəbinin kitabları siyahısı
Şiə kitablarının siyahısı — Şiə əqidəli şəxslər tərəfindən yazılmış məşhur kitablar.
"Ali-Muhəmmədin sirləri" - Süleym ibn Qeys əl-Hilali
"Risalə əl-haqq li İmam Zeynəlabidin əleyhissalam" - (müəllif:) Əli ibn Hüseyn; (yazan:) Əli ibn Əbu Həmzə əs-Sumali
"Kitab əz-Zühd" - Əli ibn Əbu Həmzə əs-Sumali
"Kitab ən-Nəvadir" - Əli ibn Əbu Həmzə əs-Sumali
"Misbah əş-Şəriə" — Cəfər əs-Sadiq
"Tövhidi Müfəzzəl" - (müəllif:) Cəfər əs-Sadiq; (yazan:) Müfəzzəl ibn Ömər
"Məsailu Əli ibn Cəfər əleyhissalam" — Əli ibn Cəfər əs-Sadiq
"Rza əleyhissalamın itrət və ümmətin fərqi haqqında kəlamı" — (müəllif:) Əli ibn Musa ər-Rza; (yazan:) Reyyan ibn Səlt
"Came" - Əhməd ibn Məhəmməd əl-Bəzənti
"Nəvadir" - Əhməd ibn Məhəmməd əl-Bəzənti
"Məsail" - Əhməd ibn Məhəmməd əl-Bəzənti
"əl-Məhasin" - Əhməd ibn Məhəmməd əl-Bərqi
"Qurbul-İsnad" - Abdullah ibn Cəfər əl-Himyəri
"Bəsair əd-Dərəcat" - Məhəmməd ibn Həsən əs-Səffar
"Firəq əş-Şiə" - Səd ibn Abdullah əl-Əşəri əl-Qummi
"Kitab əl-Məqalat vəl-Firəq" - Həsən ibn Musa ən-Novbəxti
"Kitab əl-Kafi" - Məhəmməd ibn Yəqub əl-Kuleyni
"Kamil əz-Ziyarat" - İbn Qəvləveyh
"Şərh əl-Əxbar" - Qazi Nöman ibn Məhəmməd Təmimi Məğribi
"Mən lə Yəhduruhul-Fəqih" - Şeyx Səduq
"Uyunu Əxbar ər-Rza" - Şeyx Səduq
"əl-İrşad fi Mərifəti Hucəcillah ala əl-İbad" - Şeyx Müfid
"Təhzibul-Əhkam" - Şeyx Tusi
"Əl-İstibsar fi Məctulifə fihi min əl-Əxbar" - Şeyx Tusi
"Nəhcül-bəlağə" - Şərif Razi
"Cəvahirus-Səniyyə fi Əhadisil-Qüdsiyyə" - Hürr Amili
"Biharul-Ənvar" - Əllamə Məclisi
"Mizanul-hikmət" - Məhəmməd Reyşəhri
"Təfsiri Əbu Həmzə əs-Sumali" — Sabit b. Dinar
"Təfsiri Qummi" — Əli ibn İbrahim əl-Qummi
"Təfsiri Fırat" — Fırat ibn İbrahim əl-Kufi
"Təfsiri Əyyaşi" — Məhəmməd ibn Məsud əl-Əyyaşi
"Ət-Tibyan fi təfsiril-Quran" — Şeyx Tusi
"Məcməul-Bəyan" — Şeyx Təbərsi
"Əl-Bəyan fi təfsiril-Quran" — Əbülqasim Xoyi
"Əl-Mizan fi təfsiril-Quran" — Əllamə Təbatəbai
"Burhan" — Bəhrani
"Nurüs-səqaleyn" — Həvizi
" Təfsiri-Nümunə" — Ayətullah Məkarim Şirazi və heyət
"Nur Təfsiri" — Möhsin Qiraəti
"Təsnim" — Cavadi Amuli
"Tarix" - əl-Yəqubi
"Kamal əd-Din və Təmam ən-Nimə" - Şeyx Səduq
"Təzkirətul Əxtar" - Şeyx Müfid
"Muruc əz-Zəhəb və Məadin əl-Cəvahir" - əl-Məsudi
"Tarixe-Qum" - Həsən ibn Məhəmməd ibn Həsən Qummi (HQ. IV əsr)
"Tarixi-Rey" - Müntəxəbüddin (HQ. VI əsr)
"Tarixi-Rey" - Əbu Səd Mənsur ibn Hüseyn Abin
"Təbəristanın tarixi" - İbn İsfəndiyar (HQ. VI əsr)
"Tarixi-royan" - Mövlana Övliyaullah Amuli
"Lühuf" (Məlhuf) — Seyid ibn Tavus
"Müntəhal-amal", "Tətimmətül-Müntəha", "Nəfəsül-məhmum və nəfsətül-məsdur", "Beytül-əhzan", "əl-Küna vəl-əlqab", "Fəvaidür-Rezəviyyə" — Şeyx Abbas Qumi
"Ənsarül-Hüseyn" — Şəmsüddin
"Əbədiyyət nuru" - Cəfər Sübhani
"Vilayət günəşi" - Cəfər Sübhani
"Kamiluz-Ziyarat" - İbn Qavliveyh
"Vəsailüş-Şiə" - Şeyx Hürr Amili
"Rical əl-Bərqi — Əhməd ibn Məhəmməd əl-Bərqi
"İxtiyari mərifətir-rical" - Şeyx Tusi
"əl-Fihrist" - Şeyx Tusi
"Rical ən-Nəcaşi" - Şeyx Əhməd Nəcaşi
"Mərifətu əxbari ər-rical" - Məhəmməd ibn Ömər Kəşşi
"Xulasətul-Əqval" - Əllamə Hilli
"Mucəm ər-ricalil-hədis" - Seyyid Əbul Qasim Xoyi
"Nihəl əl-Ərəb" - Məhəmməd ibn Bəhr Rəhəni
"Əl-Büldan vəl-Məsahə" - Məhəmməd ibn Xalid əl-Bərqi
"Əl-Büldan vəl-Məsahə" - Əhməd ibn Məhəmməd əl-Bərqi
"Ət-Tibyan fi Əhvalil-Büldan" - Əhməd ibn Məhəmməd əl-Bərqi
"Əl-Büldan vəl-Məsahə" - Məhəmməd ibn Abdullah əl-Himyəri
"Səhifeyi Səccadiyyə" - İmam Səccad
"Məfatihul-cinan" - Şeyx Abbas Qumi
"Əl-Müraciat" - Şərəfuddin Amili
"Pişəvər gecələri" - Sultani-Vaizin Şirazi
"əz-Zəriə ila təsanifiş-şiə" — Ağa Büzürg Tehrani
"Əyanuş-şiə" — Seyyid Mühsin Əmin
İslam
Şiəlik
On iki imam şiəliyi
Cəfərilik
Şiə alimlərinin siyahısı
Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuş şiə kitablarının siyahısı
Şiəlik və tarixşünaslıq-4 Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine
Kərim Uçar, "Şiə alimlərinin bioqrafiyası", Berlin-2007, 1.
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti Maliyyə və mühasibat fakültəsi
Maliyyə və mühasibat fakültəsi — Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin fakültəsi.
== Tarixi ==
Maliyyə və mühasibat fakültəsi 2015-ci ilin sentyabrında 2 fakültənin – Maliyyə və Uçot-iqtisad fakültələrinin birləşməsi nəticəsində yaranmışdır.
=== Maliyyə fakültəsi ===
1930-cu ildən Azərbaycan Ticarət-Kooperativ İnstitutunun strukturunda fəaliyyətə başlamış, müxtəlif illərdə Maliyyə-kredit, Maliyyə-iqtisad, Maliyyə-statistika adlandırılmışdır. 1932-ci ildə həmin fakültənin bazasında qısa vaxtda fəaliyyət göstərmiş Maliyyə İnstitutu yaradılmışdır. Lakin 1933-cü ilin yanvarında bir sıra kiçik institutlarla (Plan-iqtisad, Sosialist uçotu, Sovet quruculuğu və hüquq) yanaşı, Maliyyə İnstitutu da Azərbaycan Ticarət-Kooperativ İnstitutu ilə birləşdirilərək Sosial-İqtisad İnstitutu adı ilə fəaliyyət göstərmişdir. Maliyyə İnstitutu yenidən Maliyyə-kredit fakültəsi kimi Sosial-İqtisad İnstitutunun strukturuna daxil olmuşdur. Bəzi dövrlərdə (məsələn, 1941-ci ildə) Mühasibat uçotu ixtisası da Maliyyə fakültəsinin tərkibində olmuşdur.
1959-cu ildən ADU ilə birləşdirildikdən sonra Maliyyə və kredit ixtisasları İqtisadiyyat fakültəsində hazırlanmışdır.
1966-cı ildə AXTİ bərpa edilərkən sonra fakültə Maliyyə-statistika adı ilə yenidən fəaliyyətə başlamış, 1987-ci ildən Statistika ixtisasının Mühasibat uçotu fakültəsi ilə birləşdirilməsi ilə Maliyyə-kredit fakültəsi adlandırılmışdır.
1966-cı ildən başlayaraq fakültəyə prof.
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin Maliyyə və mühasibat fakültəsi
Maliyyə və mühasibat fakültəsi — Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin fakültəsi.
== Tarixi ==
Maliyyə və mühasibat fakültəsi 2015-ci ilin sentyabrında 2 fakültənin – Maliyyə və Uçot-iqtisad fakültələrinin birləşməsi nəticəsində yaranmışdır.
=== Maliyyə fakültəsi ===
1930-cu ildən Azərbaycan Ticarət-Kooperativ İnstitutunun strukturunda fəaliyyətə başlamış, müxtəlif illərdə Maliyyə-kredit, Maliyyə-iqtisad, Maliyyə-statistika adlandırılmışdır. 1932-ci ildə həmin fakültənin bazasında qısa vaxtda fəaliyyət göstərmiş Maliyyə İnstitutu yaradılmışdır. Lakin 1933-cü ilin yanvarında bir sıra kiçik institutlarla (Plan-iqtisad, Sosialist uçotu, Sovet quruculuğu və hüquq) yanaşı, Maliyyə İnstitutu da Azərbaycan Ticarət-Kooperativ İnstitutu ilə birləşdirilərək Sosial-İqtisad İnstitutu adı ilə fəaliyyət göstərmişdir. Maliyyə İnstitutu yenidən Maliyyə-kredit fakültəsi kimi Sosial-İqtisad İnstitutunun strukturuna daxil olmuşdur. Bəzi dövrlərdə (məsələn, 1941-ci ildə) Mühasibat uçotu ixtisası da Maliyyə fakültəsinin tərkibində olmuşdur.
1959-cu ildən ADU ilə birləşdirildikdən sonra Maliyyə və kredit ixtisasları İqtisadiyyat fakültəsində hazırlanmışdır.
1966-cı ildə AXTİ bərpa edilərkən sonra fakültə Maliyyə-statistika adı ilə yenidən fəaliyyətə başlamış, 1987-ci ildən Statistika ixtisasının Mühasibat uçotu fakültəsi ilə birləşdirilməsi ilə Maliyyə-kredit fakültəsi adlandırılmışdır.
1966-cı ildən başlayaraq fakültəyə prof.